top of page
Nieuwsbrief Fiscale Advocatuur | juli 2024
Nummer 57: 1 mei 2024 tot en met 30 juni 2024
Wetgeving en beleid
Ook stukken van intern beraad moeten door de Belastingdienst worden verstrekt.
De staatssecretaris van Financiën heeft bevestigd dat interne notities, gespreksverslagen en andere stukken van intern beraad als zaakstukken moeten worden aangemerkt in de zin van artikel 8:42 Awb. Die stukken moeten derhalve in de bezwaar- en beroepsfase door de Belastingdienst worden verstrekt. De werkinstructie “Op de zaak betrekking hebbende stukken” wordt dienovereenkomstig aangepast, aldus de staatssecretaris (staatssecretaris van Financiën 17 mei 2024).
Minder ongebruikelijke transacties gemeld door belastingadviseurs in 2023.
Op grond van het jaarverslag 2023 van het Bureau Financieel Toezicht zijn er in totaal bijna 18% meer meldingen van ongebruikelijke transacties door instellingen gedaan ten opzichte van het vorige jaar. Het gaat om 4.621 meldingen. Met name accountants hebben fors meer gemeld. Bij notaris- en belastingadvieskantoren is er daarentegen een daling te zien in het aantal meldingen. Naar de reden hiervan is geen onderzoek gedaan (BFT jaarverslag 2023).
Formeel belastingrecht
Geen recht op immateriële schade bij termijnoverschrijding indien het financiële belang bij de procedure gering is.
Tot voor kort was de Hoge Raad van oordeel dat de omvang van het financiële belang alleen dan tot gevolg heeft dat geen vergoeding van immateriële schade hoeft te worden toegekend, wanneer het financiële belang bij een belastingprocedure minder was dan € 15. De Hoge Raad heeft die grens recent verhoogd naar € 1.000 ingeval de redelijke termijn met niet meer dan 12 maanden is overschreden. De belastingrechter kan in zo’n geval volstaan met de constatering dat de redelijke termijn is overschreden (HR 14 juni 2024, ECLI:NL:HR:2024:853).
Geen recht op extra dwangsom als inspecteur niet reageert op ingebrekestelling.
Indien een beschikking op aanvraag niet tijdig wordt gegeven, dan verbeurt de Belastingdienst een dwangsom voor elke dag dat hij in gebreke is, maar voor ten hoogste 42 dagen. De dwangsom begint te lopen 2 weken na de dag waarop de termijn voor het geven van de beschikking is verstreken en de Belastingdienst een schriftelijke ingebrekestelling heeft ontvangen. De Belastingdienst dient de verschuldigdheid en de hoogte van de dwangsom bij beschikking vast te stellen binnen 2 weken na de laatste dag waarover de dwangsom was verschuldigd. Dit “dwangsombesluit” kan volgens de Hoge Raad niet worden aangemerkt als een beschikking op aanvraag, zodat de Belastingdienst geen tweede dwangsom kan verbeuren wegens het uitblijven van dat besluit. Wel kan in een dergelijk geval beroep worden ingesteld op grond van artikel 6:2 van de Awb (HR 21 juni 2024, ECLI:NL:HR:2024:906)
Invorderingsrecht
Ontvanger moet in beginsel invordering aanhouden totdat Nationale Ombudsman op verzoekschrift heeft beslist.
Met het verval van de schorsende werking van het fiscaal verzet in 2018, ontbreekt het de belastingschuldige aan adequate rechtsbescherming bij invorderingsdiscussies met de ontvanger. Tegen de beschikking van de ontvanger om geen uitstel of kwijtschelding te verlenen staat immers alleen administratief beroep bij de directeur van de Belastingdienst open. Dit wordt dikwijls ervaren als de slager die zijn eigen vlees keurt. Weliswaar is de civiele rechter als ‘rest-rechter’ aangewezen om in bepaalde invorderingsgeschillen met de Belastingdienst aanvullende rechtsbescherming te bieden, maar de praktijk wijst uit dat hier door belastingschuldigen veelal geen gebruik van wordt gemaakt. Door uitstel- en kwijtscheldingsbeschikkingen van de ontvanger voor bezwaar vatbaar te maken, krijgt de belastingschuldige straks meer mogelijkheden om het handelen van de ontvanger door een onafhankelijk (fiscale) rechter te laten toetsen. Wel verduidelijkt de staatssecretaris van Financiën dat de invordering bij de belastingschuldige die ná een administratief beroep een klacht indient bij de Nationale Ombudsman over het optreden van de Belastingdienst, in beginsel wordt aangehouden totdat hierop door de Nationale Ombudsman is beslist. In de praktijk resulteert die rechtsingang soms alsnog in een acceptabele betalingsregeling (wijziging Leidraad Invordering 2008 24 juni 2024).
Fiscaal strafrecht
Volgens A-G Wattel leidt het niet wijzen op het recht op rechtsbijstand in een fiscale boetezaak niet per definitie tot bewijsuitsluiting.
De A-G overweegt dat de eisen die artikel 6 EVRM aan een eerlijk proces stelt bij een criminal charge niet altijd integraal gelden in zaken die buiten het ‘hard core’ strafrecht vallen, zoals een fiscale boete. Dit betekent overigens niet dat de inspecteur bij een boeteverhoor niet hoeft te wijzen op het recht op rechtsbijstand, maar wel dat een dergelijke schending niet noodzakelijkerwijs tot gevolg heeft dat de verklaringen van het bewijs uitgesloten moeten worden. De A-G meent dat in zo’n geval beoordeeld dient te worden of de procedure als geheel als “fair” kan worden aangemerkt. Bij de beoordeling daarvan kan bijvoorbeeld een rol spelen dat de belanghebbende tijdens het boeteverhoor wel werd bijgestaan door een adviseur. Daarnaast meent de A-G dat de belanghebbende die stelt dat een mogelijke schending van artikel 6 EVRM haar verdedigingsbelang heeft geschaad de bewijslast draagt dat daardoor niet langer sprake is van een fair process (Conclusie A-G Wattel 10 mei 2024, ECLI:NL:PHR:2024:457).
bottom of page